dinsdag 6 mei 2014

Blokje Gouds: Proost!

Gouda, vraag de gemiddelde Nederlander of toerist "Wat weet u over Gouda?"
Dan komen ze met de gebruikelijke gebouwen en producten. Kaas, kaarsen, stroopwafels en een enkele keer hoor ik plateel en pijpen.
Maar nooit eens iemand die "bier" roept.

Nou ja, dan doe ik het maar. Toegegeven, je struikelt hier niet over een levendige bierindustrie.
Toch is dat een kleine 600 jaar geleden wel heel anders geweest.
Maar de echte roem kwam met het Goudse kuitbier.





















Waarom zoveel leven in de brouwerij?
De ligging van de stad. Door de rivieren was het vervoer van graan goedkoop. Het feit dat er hier turf voor handen was, lekker goedkope brandstof.

Er werd vanaf de Middeleeuwen al gebrouwen, maar rond de 15e eeuw stapte men over op het brouwen van kuitbier.
Wat maakt kuitbier speciaal? De combinatie van granen. Kuitbier wordt gemaakt van haver, tarwe en gerst.
Het andere bier, het gruitbier kon een allegaartje zijn, op smaak gemaakt met kruiden als salie, rozemarijn en nog wel meer.
De enige toegestane toevoeging voor het kuitbier werd hop. Dat was eerder tegen het bederf dan voor de smaak.

Vakmanschap is meesterschap is nu de slogan van een grote brouwerij, dat was het toen ook al.
Behalve vakmanschap diende men zich ook aan strikte regels te houden.  En belastingwetten.
Ook toen konden ze het al niet leuker maken.

Dat bier zo populair was is niet zo gek. Men gruwde van water, dat kon zo ongezond zijn.
Brouwerijen moesten ook altijd hun water uit veilige bron betrekken.
Bier was een volksdrank, ook voor kinderen, maar dan aangelengd met water.

Het klinkt ons nu vreemd in de oren, maar begin 15e eeuw was het Goudse kuitbier zo gewild dat zelfs Vlaamse steden het volop importeerden.
En wat te denken van een jaarlijkse export van 15 miljoen liter bier?

Natuurlijk kon dat niet eeuwig goed blijven gaan. In Vlaanderen begon men te denken van "koopt eigen producten" en de biermarkt zakte in. Het laatste schopje kwam natuurlijk weer van die Spanjaarden.
Voor mij is dat wel overzichtelijk, hen steeds de schuld te geven.

Voor de 80-jarige oorlog begon stond er aan Westhaven 63 al een grote brouwerij.
Eind 16e eeuw is daar een mooi huis gebouwd, het pand is in 1780 wat opgeknapt maar heet nog steeds Het Ossenhooft.
Ossenhooft is waarschijnlijk de verbastering van een inhoudsmaat, een okshooft.





















Voor hen die het Goudse kuitbier wil proberen? Het is sinds een tijdje weer te koop in diverse slijterijen en bierwinkels.

Zo, en nu eerst een .....

Geen opmerkingen:

Een reactie posten