maandag 3 februari 2014

Blokje Gouds: Coornhert

Dirck Volkertszn. Coornhert, van geboorte (1522) een Amsterdammer, was een man van vele talenten en een flinke dosis tegenslag.

Zijn ouders vonden zijn vrouw niet de juiste, hij werd onterft. Nu was Dirck niet het type wat bij de pakken neer ging zitten. Hij verdiende genoeg met het maken van etsen en gravures.
Hij kon ook aardig musiceren en was handig met een degen. Alsof hij het niet druk genoeg had leerde hij later ook nog Latijn, schreef wat vertalingen, toneelstukken en verhandelingen over theologie.

Maar toen, ja toen begon dat gedoe met de Spanjaarden. Na de Beeldenstorm in 1566 vluchtte hij naar Duitsland. In 1567 kwam hij weer naar Nederland, beetje dom, want Alva was niet echt aardig voor hem. Dirck moest naar de Gevangenpoort.
In 1568 nam hij opnieuw de benen naar Duitsland, om 5 jaar later wederom terug te keren. Dat werd een kort verblijf, weer verdween hij over de grens.

Foute vrouw, foute vrienden en zeggen wat je denkt, het viel allemaal niet mee. Hij was een Katholiek maar had een hekel aan de uitwassen als de kettervervolging. Wat ook ingewikkeld bleek, Katholiek en humanist te zijn.
De Katholieken moesten hem niet vanwege zijn uitlatingen, de Calvinisten moesten hem niet, die hadden de pest aan Katholieken in het algemeen.
Op den duur nergens meer erg welkom. Toen is naar naar Gouda gekomen.

Gouda was tijdens de 80-jarige oorlog tamelijk dwars. Dirck kon daar rustig pamfletten schrijven en ze door een Goudse boekdrukker laten drukken. Men nam het niet zo nauw.

Vlijtige man die Dirck Coornhert. Een man die ook tijdens zijn ballingschap veel en diep is gaan denken.
Over het nut van straffen, waarom er zoveel misdaad was. Het is aan hem te danken dat er op den duur minder lijfstraffen kwamen, het leek hem nuttiger de gevangenen te resocialiseren. In het rasp- en spinhuis.

In 1970 is de Coornhert- Liga opgericht. Dankzij zijn boek over Boeventucht.
Jammer dat hij dat niet kon meemaken. In 1590 is hij in Gouda overleden en is begraven in de
Sint-Janskerk.
Aan zijn vermoedelijk sterfhuis is nu nog een plaquette te vinden.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten